Güney Afrika’nın Milletlerarası Adalet Divanı’nda (UAD) İsrail’e karşı açtığı soykırım davasına müdahil olacağını açıklayan Türkiye, davaya müdahil olmak için bugün (7 Ağustos) Lahey’de evrak sunacak. Diplomatik kaynakların aktardığına nazaran, Lahey Memleketler arası Adalet Divanı’na yapılacak müracaat bugün lokal saatle 15:30’da, Türkiye saati ile 16:30’da sunulacak.
UAD’NİN İSRAİL KARARI
Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralık 2023’te, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Mukavelesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle İsrail aleyhine Memleketler arası Adalet Divanı’nda (UAD) dava açmıştı. Divan, 26 Ocak’ta aldığı ihtiyati tesbir kararında İsrail’in Soykırım Mukavelesi’nin 2. hususunda tanımlanan fiillerin işlenmemesi için elinden gelen tüm tedbirleri almasına, İsrail ordusunun Soykırım Mukavelesi’nin 2. hususundaki fiilleri işlemesini engelleyecek tedbirleri acilen almasına hükmetmişti.
-24 Mayıs’ta ise Divan, Refah’ta sıkışan Filistinlilerin karşı karşıya kaldığı insani felaket tehlikesi nedeniyle daha evvel hükmettiği önlemlerin kâfi olmadığını belirterek, İsrail’in Refah kentine yönelik askeri taarruzlarını derhal durdurmasına ve Gazze’de hemen gereksinim duyulan hizmetlerin ve insani yardımın manisiz bir halde sağlanabilmesi için Refah Hudut Kapısı’nı açık tutması istikametinde bir ihtiyati önlem kararı almıştı.
BAŞKA HANGİ ÜLKELER TALEPTE BULUNDU?
Davaya bugüne kadar Nikaragua, Kolombiya, Libya, Meksika, Filistin ve İspanya müdahillik talebinde bulundu fakat divan bu müracaatlar ile ilgili şimdi karar vermedi.
DAVA NE VAKİT SONUÇLANACAK?
Divanın önündeki sürecin sonuçlanacağı tarih konusunda öngörüde bulunulmasının güç olduğu tabir ediliyor. UAD önündeki süreç, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin 29 Aralık 2023 müracaatıyla başladı. Mevcut basamakta Divan, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin, davaya görüş sunması için son tarih olarak 28 Ekim 2024’ü belirledi.
İsrail’in karşı görüşünü sunması için son tarih de 28 Temmuz 2025 olarak belirlendi. Divan’ın bugüne kadarki içtihadı göz önünde bulundurulduğunda, dava sürecinin 4-5 yıl sürebileceği bedellendiriliyor.
MÜDAHİLLİĞİN DESTEĞİ NEDİR?
Türkiye’nin Milletlerarası Adalet Divanı’na müdahillik beyanı, Divan’ın Statüsü’nün 63. hususundaki “Uyuşmazlığın taraflardan diğer devletlerin de katıldığı bir mukavelenin yorumlanması kelam konusu olduğu vakit, yazman bu devletlere çabucak durumu bildirir. Bu formda bilgilendirilen her devlet davaya müdahil olma hakkına sahiptir” tabirine dayanıyor.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)